[Scriptie] De televisie en de ‘mythe van paniek’. Berichtgeving van het NOS Acht-Uur-Journaal over de brand bij Chemie-Pack in Moerdijk

Klik hier voor de scriptie in pdf!

Samenvatting

In deze masterthese is onderzocht in hoeverre het NOS Acht-Uur-Journaal met hun berichtgeving over de brand bij Chemie-Pack in Moerdijk heeft bijgedragen aan de mythe van paniek’. Het onderzoek bestond uit twee delen. Het eerste deel was een inhoudsanalyse van de berichtgeving van het NOS Acht-Uur-Journaal in de eerste twee weken na de brand. De inhoudsanalyse was een deels kwantitatief en deels kwalitatieve analyse op programma-, item- en shotniveau. Op basis van deze analyse zijn de eerste drie deelvragen beantwoord. De eerste dag is er veel aandacht besteed aan de brand, maar de hoeveelheid aandacht is na verloop van tijd afgenomen. Op basis hiervan kan je
concluderen dat de NOS niet deed aan risico-versterking. De meeste berichtgeving viel in de verdieping/achtergrond-fase van de rampenjournalistiek. Het NOS Acht-Uur-Journaal heeft niet bijgedragen aan een ‘media-hype’. Het meest gebruikte frame is het gevaar voor de gezondheidframe. Uit de analyse op shotniveau kwam ook de tegenstrijdigheid in wat de autoriteiten zeiden naar voren, dit duidde meer op het gebrek aan communicatie/doofpot-frame. De betekenis van deze frames voor de berichtgeving is dat er nog veel vragen werden gesteld over het vrijkomen van giftige stoffen en of dat gevaarlijk was. Dit had te maken met het feit dat de NOS naar eigen zeggen niet alle antwoorden kreeg en daardoor de vragen bleef stellen. Dit kan de ‘mythe van paniek’ wel in stand houden, omdat het onrust onder de bevolking in stand kan houden. Het tweede deel van het onderzoek bestond uit interviews met verslaggevers en eindredacteuren van het NOS Acht-Uur-Journaal. Op basis hiervan zijn de laatste twee deelvragen beantwoord. De verslaggevers en de eindredacteuren verwachtten zelf geen paniek onder de bevolking. Er wordt op de redactie niet veel gesproken over eventuele gevolgen van hun berichtgeving wat betreft paniek onder de bevolking. Het ontstaan van paniek onder de bevolking door haar berichtgeving is ook geen afweging. De NOS wil betrouwbaar, objectief en onafhankelijke nieuws brengen gebaseerd op feiten. Wel houden de journalisten altijd in de gaten dat zij alleen vertellen wat zij zien en horen en een verhaal niet groter of kleiner maken dan het is. Als antwoord op de hoofdvraag kan gezegd worden dat de berichtgeving van het NOS Acht-Uur-Journaal wel wat heeft bijgedragen aan de ‘mythe van paniek’, omdat een aantal kenmerken van de mythe terug te vinden zijn in de berichtgeving. Deze bijdrage aan de ‘mythe van paniek’ is niet buiten proportioneel. In de conclusie wordt dieper ingegaan op de resultaten en worden zij geïnterpreteerd.

NB: Dit onderzoek is mijn afstudeerscriptie, masterthese, voor de Master Journalistiek aan de Rijksuniversiteit Groningen en is in samenwerking met het Nationaal CrisisCentrum tot stand gekomen.
Cijfer: 8

Foto: printscreen NOS Acht-Uur-Journaal uitzending.

Ook onder burgemeesters en journalisten heerst de ‘mythe van paniek’

De orkaan Katrina in New Orleans, de terroristische aanslagen op 9/11 en de bomaanslagen in de metrostation in Londen lieten het al zien; Er leeft een ‘mythe van paniek’ onder mensen. Men verwacht onterecht dat mensen tijdens een ramp of crisis in paniek raken. In een samenwerking van de Rijksuniversiteit Groningen en het Nationaal CrisisCentrum is experimenteel onderzocht of burgemeesters, journalisten, crisiscommunicatieadviseurs en burgers geloven in de ‘mythe van paniek’. Wat blijkt: onder experts op het gebied van crisisbeheersing (de crisiscommunicatieadviseur) heerst de ‘mythe van paniek’ niet, maar onder burgemeesters, journalisten en ‘gewone’ mensen heerst de mythe wel degelijk.

De ‘mythe van paniek’: zelfs op 9/11 bleven mensen kalm

Tien jaar geleden boorden twee vliegtuigen zich in de Twin Towers in New York. ‘Totale paniek na aanslagen – We gaan verdomme dood hier!’ kopt De Telegraaf de dag erna. De media aandacht was massaal en de afgelopen tien jaar is de aandacht voor rampen en bijbehorend paniek gebleven. Ramp na ramp, crisis na crisis, wordt in de media gesproken over de paniek van de aanwezigen. Iedereen kent de foto van de man die het World Trade Centre uitsprong. Uit wanhoop? Uit paniek? De terroristische aanslag in New York was een ramp van uitzonderlijke grote. Maar van totale paniek, zoals De Telegraaf in Nederland kopte, was geen sprake.

De ‘mythe van paniek’: wat is het en hoe kan het?

Men verwacht dat mensen tijdens een ramp of crisis in paniek raken. Vaak bevestigen krantenkoppen dit beeld. Maar onderzoek toont aan dat massale paniek in situaties zoals oorlog, bommeldingen, branden en rampen juist erg zeldzaam is. In een samenwerking van het Nationaal CrisisCentrum en de Rijksuniversiteit Groningen is onderzoek gedaan naar deze ‘ mythe van paniek’.

[Scriptie] De ‘mythe van paniek’ onder crisiscommunicatie-adviseurs, journalisten, burgemeesters en ‘gewone’ burgers

Samenvatting
In deze masterthese is onderzocht hoe sterk de ‘mythe van paniek’ leeft onder burgemeesters, journalisten, crisiscommunicatie-adviseurs en ‘gewone’ burgers bij crises en wat het effect van informatievoorziening hier op is. In totaal hebben 154 proefpersonen, waaronder 38 crisiscommunicatie-adviseurs, 21 burgemeesters, 20 journalisten en 75 ‘gewone’ burgers, een online vragenlijst ingevuld. De proefpersonen kregen foto’s te zien van vier verschillende soorten crises. Daarbij kreeg de ene helft random veel, volledige en transparante informatie bij de crisissituatie aangeboden en de andere helft weinig, vage en tegenstrijdige informatie. Verwacht werd dat de mythe van paniek leeft onder burgemeesters, journalisten en ‘gewone’ burgers (non-experts), maar niet onder crisiscommunicatie-adviseurs (experts). Daarnaast werd verwacht dat bij non-experts veel, volledige en transparante informatie de verwachting van paniek zou verhogen. De resultaten bevestigen de verwachting dat onder non-experts wel de ‘mythe van paniek’ heerst, maar onder experts niet. Er is alleen een significant resultaat gevonden voor het effect van informatievoorziening in de crisissituatie ‘treinongeluk’. De discussie gaat in op de implicaties en verklaringen van de resultaten.
Kernwoorden: mythe van paniek, crisisbeheersing, informatievoorziening, crisis, burgemeester, journalist, crisiscommunicatie-adviseur, paniek, ramp.

NB: Dit onderzoek is mijn afstudeerscriptie, masterthese, voor de Master Sociale Psychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen en is in samenwerking met het Nationaal CrisisCentrum tot stand gekomen.
Cijfer: 8,5

Voor dit onderzoek zijn de ingevulde online vragenlijsten gebruikt waarvoor ik eerder een oproep plaatste op deze site en op de site van het Nationaal CrisisCentrum. Ik wil diegene die gehoor hebben gegeven aan de oproep dan ook hartelijk bedanken voor hun medewerking!

Boven in deze post is de scriptie in Issuu volledig te lezen. Mocht het bestand voor u toch niet zichtbaar zijn, maar u wilt het onderzoek wel helemaal lezen, stuur dan even een emailtje naar lisanneroossien@gmail.com en dan stuur ik u het pdf bestand per email. Mocht u iets uit dit onderzoek gebruiken voor publicatie, dan uiteraard wel met bronvermelding.

[Research] Live blogs and the use of social media and traditional sources

Abstract
This research analyses sources in 541 live blog updates from 6 live blogs (2 from NRC.nl and 4 from Guardian.co.uk). The live blogs date from March 11th 2011 and March 18th 2011. Respectively covering the earthquake in Japan the day it hit and the no-fly zone above Libya the day after the Security Council voted for it. Expected was that the live blogs make more use of traditional sources than social media sources. Results confirm this. The Guardian used more social media sources than NRC. Expected was that the live blogs about Libya made more use of social media sources. The opposite was the case. Live blogs covering Japan used more social media sources. Furthermore expectation was that the live blogs differed in the way they used the sources, but that NRC and The Guardian did not differ much in how they live blog on there sites. Results confirm this. Only some small differences between the live blogs were found in the way they use sources.

Note: This paper is written in light of the research seminar ‘Foreign Corresponding and Crisis’ of the Ma Journalism at the Rijksuniversiteit Groningen.
Grade: 8

[Essay] Unemployment of the second generation Moroccan Immigrants in The Netherlands

A staggering 23% of the young non-western immigrants can’t find a job. The biggest group are the youngsters from Moroccan descent. This paper will focus on the role of racial discrimination in hiring procedures.

The goal of this paper is to go from the problem to a solution, based on social psychological theories from English and Dutch academic literature following the process of
Buunk and Vugt (2008).

Note: This paper is written in light of the master course ‘Applying Theories’ in the Msc Social Psychology at the Rijksuniversiteit Groningen.
Grade: 8

Doe mee aan online onderzoek naar gedrag, emotie en communicatie rondom rampen

Hoe denkt een burgemeester, een journalist, een inwoner van een gemeente en een crisiscommunicatieadviseur dat mensen reageren tijdens een ramp? Vanuit de Rijksuniversiteit Groningen onderzoek ik in samenwerking met het Nationaal CrisisCentrum wat deze vier groepen verwachten en waarin zij van elkaar verschillen.

Doel van het onderzoek is om een beter inzicht te krijgen in het gedrag, de emotie en de communicatie van mensen tijdens en vlak na een ramp. Om een goed beeld te krijgen van alle vier de actoren, vraag ik uw medewerking. Hieronder zijn vier online vragenlijsten opgenomen. Via de links komt u bij de enquête.

Heeft u een rol in het crisisteam van uw gemeente of veiligheidsregio? Klik dan hier.
Bent u journalist of aspirant-journalist? Klik dan hier.
Bent u  burgemeester of loco-burgemeester? Klik dan hier.
Valt u niet in de bovengenoemde categorieën? Klik dan hier.